Veranderen is ingrijpend, het levert reacties op: protest, discussie, nonchalance, onbegrip. Betreft het maatschappelijke of culturele aanpassingen, dan kunnen aan dat rijtje woede, verbijstering en opstand worden toegevoegd. Dat heeft het afgelopen kalenderjaar weer onomstotelijk aangetoond. De glastuinbouw was het afgelopen jaar echter de spreekwoordelijke uitzondering op de regel.
Na de zuiveringsplicht, die op 1 januari 2018 van kracht werd, pakten telers de handschoen op. Natuurlijk, de aangekondigde verandering was wettelijk bepaald, maar dat doet niets af aan de proactieve houding van ondernemers, waterspecialisten en adviseurs. Vier wegen leiden en leidden naar de opgelegde nieuwe standaarden. Bedrijven brachten waterstromen in beeld, investeerden in zuiveringsapparatuur waar nodig of vormden een collectief, adviseurs en toeleveranciers initieerden waterscans en onderzoek plaveide het pad naar emissieloos telen. Nullozing bleek voor veel meer telers haalbare kaart dan op voorhand werd gedacht. En het bevoegd gezag zag dat het goed was, dat het goed ging.
Bewustwording
In de Onder Glas editie van januari, het themanummer Watertechniek, vat een aantal deskundigen waterjaar 2018 goed en bondig samen: ‘De bewustwording onder tuinbouwondernemers is enorm toegenomen. Uit oogpunt van waterkwaliteit is dat essentiëler dan een nieuwe wet of bepaling.’ Een conclusie die afgelopen weken door diverse handhavers en toezichthouders van waterschappen en hoogheemraadschappen werd bevestigd op de website van Glastuinbouw Waterproof.
Wijsheid
Bewustwording, dat is de eerste, belangrijke fase om noodzakelijke veranderingen in korte tijd te realiseren. Daar verdient de sector in al haar facetten de credits voor. Dat er anderzijds nog een flinke weg is af te leggen, staat ook vast. Daarom is het themanummer Watertechniek vooral een ‘update’ van dit veelomvattende dossier. De bewustwording steeg sneller dan het niveau in de waterbassins afgelopen zomer. Het gebrek aan goed gietwater, of heel veel water in zeer korte tijd, zijn aspecten waar de sector zich óók versneld bewust van moet worden. Want hoe was het ook alweer? ‘Wees wijs met water’. Het team van Onder Glas wenst de sector die wijsheid dit jaar van harte toe.
Roger Abbenhuijs.